جوان آنلاین: ترکیب دو رویکرد استراتژیک دولت سیزدهم مبتنی بر بازاریابی شبکه‌ای با محوریت پالایشگاه‌های خصوصی کوچک مقیاس و بازسازی پالایشگاه‌های مستهلک شده، ایران را قادر ساخت با وجود تشدید تحریم‌های غرب به درآمد ارزی ۳۶ میلیارد دلاری دست یابد. علاوه بر رشد درآمد‌های ارزی، دولت سیزدهم نیز طی سه سال گذشته به رشد اقتصادی سالانه ۴ درصدی چشمگیر دست یافته است. این رشد با تمرکز بر افزایش بهره‌وری و تجارت نفت خام انجام شده است، به طوری که میزان صادرات نفت خام به میزان خیره‌کننده ۳۰۰ درصد افزایش یافته است. دیپلماسی فعال دولت نیز با سرمایه‌گذاری ۵/۵ میلیارد دلاری در بخش‌های مختلف صنعت نفت و گاز ایران، نقش تعیین‌کننده‌ای در جذب سرمایه‌گذاری خارجی داشته است.
دولت سیزدهم ایران در بازطراحی تجارت نفت خام کشور گام‌های قابل توجهی برداشته است که به‌رغم چالش‌های ناشی از تحریم‌های غرب منجر به افزایش چشمگیر درآمد‌های ارزی شده است. رویکرد استراتژیک اتخاذ شده از سوی دولت نه تنها به رشد تجارت نفت خام ایران کمک کرده، بلکه به رشد اقتصادی و افزایش درآمد‌های ارزی نیز کمک کرده است. دولت شهید رئیسی توانایی خود را در تفکر خارج از چارچوب و اتخاذ راهبرد‌های نوآورانه برای غلبه بر چالش‌های ناشی از تحریم‌های غرب نشان داده است. بازطراحی تجارت نفت خام ایران موفقیت چشمگیری بوده و منجر به افزایش قابل توجه درآمد‌های ارزی و رشد اقتصادی شده است.
یکی از راهبرد‌های کلیدی دولت سیزدهم ایجاد بازاری برای نفت خام با پالایشگاه‌های خصوصی کوچک در شرق آسیا بود. برای دستیابی به این هدف، دولت تخفیف‌هایی بین شش تا ۱۰ دلار برای هر بشکه نفت خام در نظر گرفت و نفت خام ایران را به گزینه‌ای جذاب برای این پالایشگاه‌ها تبدیل کرد. این رویکرد بسیار مؤثر بود، زیرا به افزایش درآمد‌های ارزی ایران کمک کرد و موقعیت کشور را در بازار جهانی نفت مستحکم کرد.
این رویکرد چندین مزیت راهبردی دارد؛ اولین مزیت آن تنوع‌بخشی به بازار‌های صادراتی است که قبلاً به راحتی از سوی امریکا تحریم می‌شد. ایران با تمرکز بر پالایشگاه‌های خصوصی کوچک مقیاس در شرق آسیا، توانسته است وابستگی خود را به بازار‌های سنتی صادرات نفت خام که به شدت تحت تأثیر تحریم‌ها قرار گرفته‌اند، کاهش دهد. این تنوع بخشیدن به بازار‌های صادراتی به ایران کمک کرده است تا جریان صادرات نفت‌خام و درآمد‌های ارزی را افزایش چشمگیری دهد و نکته بسیار مهم تسویه بدون مشکل و بدون نیاز به سوئیفت در این راهبرد است. همچنین تخفیف‌های ارائه شده به پالایشگاه‌های خصوصی در مقیاس کوچک به ایران اجازه داده است تا استراتژی قیمت‌گذاری خود را برای رقابت در بازار جهانی نفت خام تنظیم کند. این انعطاف‌پذیری در مقابله با چالش‌های ناشی از تحریم‌ها بسیار مهم بوده است. ایران با ایجاد مشارکت با پالایشگاه‌های خصوصی کوچک مقیاس توانسته است روابط بلندمدت با خریداران ایجاد کند و تجارت نفت خام با ثبات‌تر و قابل پیش‌بینی‌تر را تضمین کند.
یکی دیگر از رویکرد‌های راهبردی دولت سیزدهم، بازسازی پالایشگاه‌های مستهلک شده در کشور‌های همسو با ایران بود. این امر از طریق صادرات خدمات و تجهیزات ایرانی که برای نوسازی فرآیند پالایش مورد استفاده قرار گرفت، محقق شد. پس از نوسازی و بازسازی پالایشگاه‌ها، نفت خام ایران در این تأسیسات پالایش شد و درآمد ارزی کشور را بیش از پیش افزایش داد.
این رویکرد راهبردی و ضدتحریمی و خنثی‌کننده تحریم‌ها نیز دو دستاورد کلیدی دارد؛ اول اینکه ایران با ارتقا و نوسازی پالایشگاه‌های مستهلک شده، توانسته ظرفیت پالایش جهانی نفت‌خام خود را افزایش دهد و بازار وسیع‌تری را برای صادرات خود تضمین و در ضمن خود را به عنوان دارنده فناوری و تجهیزات پالایشگاهی در دنیا تبدیل کند که امکان صادرات خدمات فنی و قابلیت‌های فناورانه خود را دارد و این رویکرد موقعیت ایران را در بازار جهانی انرژی تقویت می‌کند. همچنین دومین دستاورد این مسیر بازارسازی تضمینی برای نفت خام ایران است. دولت سیزدهم با گره‌زدن پالایشگاه‌های نوسازی شده به فرآوری نفت خام ایران بازار تضمینی را برای صادرات خود تضمین کرده و خطر اختلال در عرضه را کاهش داده است.
موفقیت دولت سیزدهم در بازطراحی تجارت نفت خام ایران گواهی بر توانایی این کشور برای انطباق با شرایط چالش برانگیز است. با وجود تحریم‌های غرب، ایران نه تنها توانسته جایگاه خود را در بازار جهانی نفت حفظ کند، بلکه درآمد‌های ارزی خود را نیز افزایش داده و به رشد اقتصادی دست یافته است. رویکرد راهبردی دولت در دستیابی به این موفقیت بسیار مؤثر بوده و الگویی را برای سایر کشور‌هایی که با چالش‌های مشابه مواجه هستند، ارائه می‌دهد.
مسیر طی‌شده در خنثی‌سازی تحریم‌ها از سوی دولت سیزدهم و رسیدن به درآمد حاصل از فروش نفت‌خام به مقداری که در اوج زمان برجام می‌فروختیم، مورد توجه کنشگران است.
دولت شهید رئیسی درآمد‌های ارزی را به زمان اوج برجام رساند
مهدی‌هاشم‌زاده، مدیر گروه انرژی اندیشکده ماهد در رابطه با رویکرد کلیدی دولت شهید رئیسی در تحقق مسیر جدید تجارت نفت خام مبتنی بر بازاریابی هوشمند و بازارسازی تضمینی در زمینه بازسازی پالایشگاه‌های فراسرزمینی به «جوان» گفت: رویکرد راهبردی دولت سیزدهم ایران در خنثی‌سازی تحریم‌ها سبب شده است که ایران به پشتوانه دیپلماسی فعال انرژی نه تنها به رشد تجارت نفت خام خود بپردازد، بلکه رشد اقتصادی و افزایش درآمد‌های ارزی را به همراه داشت. دولت سیزدهم ایران با تمرکز بر ایجاد بازاری با پالایشگاه‌های خصوصی کوچک در شرق آسیا و بازسازی پالایشگاه‌های مستهلک شده در کشور‌های همسو با ایران، رویکرد استراتژیک قابل‌توجهی در بازطراحی تجارت نفت خام کشور به نمایش گذاشته است. این استراتژی‌ها به ایران اجازه داده است تا جریان صادرات نفت خام خود را ثابت نگه دارد، درآمد‌های ارزی خود را افزایش دهد و به رشد اقتصادی قابل‌توجهی دست یابد. دولت شهید رئیسی با بهره‌گیری از دیپلماسی فعال انرژی و توانمندی‌های فناورانه خود توانسته است از چالش‌های ناشی از تحریم‌ها عبور کرده و در نهایت جایگاه ایران را در بازار جهانی انرژی تقویت کند.
وی ادامه داد: رویکرد راهبردی اول ایران در زمان شهید رئیسی مبتنی بر بازارسازی برای نفت خام با پالایشگاه‌های کوچک مقیاس خصوصی در شرق آسیا با ارائه تخفیف‌های شش تا ۱۰ دلاری در هر بشکه نفت خام و رویکرد راهبردی دیگر دولت سیزدهم در بازارسازی تضمینی، بازسازی پالایشگاه‌های مستهلک شده با کمک صادرات خدمات و تجهیزات ایرانی برای نوسازی فرآیند پالایشی است که پس از نوسازی و بازسازی پالایشگاه مذکور، نفت خام ایران در آن پالایشگاه به پالایش می‌رسد. دو رویکرد راهبردی ایران در بازاریابی شبکه‌ای با محوریت پالایشگاه‌های کوچک مقیاس خصوصی و بازسازی پالایشگاه‌های مستهلک شده در کشور‌های همسو با ایران موجب شد که درآمد‌های ارزی ایران به ۳۶ میلیارد دلار در زمان تشدید تحریم‌های غرب علیه ایران برسد.
این کارشناس انرژی در رابطه با اهمیت و دستاورد‌های دیپلماسی فعال انرژی دولت سیزدهم در فروش نفت‌خام خود با وجود تشدید تحریم‌ها اظهار کرد: در کنار این دستاورد، ایران توانسته است در سه سال دولت سیزدهم، بیش از ۴درصد رشد اقتصادی سالانه با محوریت رشد بهره‌وری و رشد تجارت نفت خام به دست بیاورد و میزان صادرات نفت خام نیز رشد ۳۰۰درصدی داشته است. به پشتوانه دیپلماسی فعال ایران نیز ۵/۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی در بخش‌های مختلف صنعت نفت و گاز ایران جذب شده است.
وی در پایان گفت: در زمان غیرتحریم در اوج زمان فروش نفت خام، میزان صادرات نفت خام ۴۰ میلیارد دلار بوده است، ولی ایران در زمان دولت سیزدهم با تکیه بر دیپلماسی فعال انرژی خود مبتنی بر بازطراحی تجارت نفت خام ایران توانسته است به درآمد ارزی ۳۶ میلیارد دلاری برسد و این درآمد مجزا از مسیر تهاتر نفت خام با کالا‌های فناورانه و ماشین‌آلات است که وارد کشور شده است.
مسیر بازسازی سیاست‌های تجارت نفت خام ایران چگونه به درآمد ارزی ایران کمک کرد؟
محمد آرین‌نژاد، کارشناس اقتصاد مالی در رابطه با رویکرد دولت سیزدهم در بازارسازی برای نفت خام خود به «جوان» گفت: طبق اذعان مقامات امریکایی ایران در زمان قبل از دولت شهید رئیسی روزانه ۳۰۰ هزار بشکه به فروش رسانده است، ولی در حال حاضر روزانه معادل ۸/۱ تا ۲ میلیون بشکه نفت خام به فروش می‌رساند. افزایش چشمگیر فروش نفت ایران، با وجود تشدید تحریم‌ها در سال‌های اخیر، گواهی بر دیپلماسی هوشمند و فعال انرژی این کشور است. سیاست هوشمندانه نوسازی پالایشگاه‌های مستهلک شده در مناطق مختلف از جمله امریکای جنوبی، آفریقا، آسیای مرکزی و شرق آسیا، نقش مهمی در ایجاد بازار نفت خام ایران داشته است. به ویژه توسعه همکاری‌های نفتی ایران با پالایشگاه‌های کوچک مقیاس چینی در دستیابی به فروش بالای نفت خام ایران مؤثر بوده است. این همکاری نه تنها به افزایش حجم فروش نفت خام کمک کرده است، بلکه فرصتی را برای ایران فراهم کرده است تا از بازار گسترده و رو به رشد انرژی در شرق آسیا استفاده کند. رشد بازاریابی شبکه‌ای در کشور‌های شرق آسیا فروش نفت ایران را بیشتر افزایش داده و این منطقه به عنوان یک مقصد کلیدی برای نفت خام ایران مطرح شده است.
وی در ادامه افزود: سیاست ایران مبتنی بر یافتن مشتریان متعدد ذره‌ای، اما با بازار تضمینی و ثابت و همچنین استراتژی تخفیف برای خرید نفت ایران توسط مینی‌ریفاینری‌ها سبب شده است که عمده پالایشگاه‌های کوچک مقیاس خصوصی شرق آسیا به سمت نفت ایران بیایند؛ این رویکرد کلیدی علاوه بر متنوع‌سازی مبادی تجارت نفت خام ایران، یک رویکرد ضدتحریمی در زمینه تسویه مالی نیز فراهم کرده است. همچنین علاوه بر این رویکرد، ایران به سمت بازارسازی تضمینی مبتنی بر نوسازی و بازسازی ظرفیت غیرفعال زیرساخت‌های پالایشی مستهلک شده قاره امریکای جنوبی و آفریقا نیز رفته است؛ بازاری مهم و کلیدی که در این رویکرد نیز مسئله تسویه مالی صادرات نفت از طریق تبادل نفت خام با فرآورده‌های نفتی فرآوری شده در خروجی همین پالایشگاه‌های بازسازی شده انجام می‌پذیرد که موجب شده این رویکرد مهم علاوه به صفر رسیدن نفت خام شناور ایران و گسترش سه برابری تجارت نفت خام نسبت به ابتدای روی کار آمدن دولت سیزدهم، رشد اقتصادی قابل توجی نیز کسب کند.
این کارشناس اقتصاد مالی در رابطه با رویکرد موفق فروش نفت ایران در مقایسه با دوره قبل از تحریم و بازسازی سیاست‌های تجارت نفت خام ایران در دولت شهید رئیسی گفت: موفقیت فروش نفت ایران در مقایسه با دوره قبل از تحریم بسیار چشمگیرتر است. میزان فروش نفت خام به سطوحی رسیده که از سال ۱۳۹۷ و در دوران برجام مشاهده نشده است. این دستاورد گواهی بر دیپلماسی مؤثر دولت و توانایی آن در سازگاری با شرایط چالش برانگیز است. علاوه بر این، افزایش قیمت هر بشکه نفت خام ایران نیز به رشد درآمد ارزی نفتی ایران کمک قابل توجهی کرده است. رشد تصاعدی درآمد نفتی ایران در شرایط تشدید تحریم‌ها، دستاوردی چشمگیر و نشانه دیپلماسی هوشمندانه و هدفمند ایران در دگرگونی تجارت انرژی است. موفقیت دیپلماسی انرژی ایران به روابط این کشور با کشور‌های شرق آسیا محدود نمی‌شود. تمرکز دولت بر نوسازی پالایشگاه‌های مستهلک شده در امریکای جنوبی، آفریقا و آسیای مرکزی نیز به ایجاد بازاری برای نفت خام ایران در این مناطق کمک کرده است. این رویکرد نه تنها فروش نفت ایران را افزایش داده، بلکه فرصتی را برای این کشور فراهم کرده است تا روابط دیپلماتیک خود را با این مناطق تقویت کند.
وی در پایان گفت: افزایش چشمگیر فروش نفت ایران، با وجود تشدید تحریم‌ها در سال‌های اخیر، گواهی بر دیپلماسی هوشمند و فعال انرژی این کشور است. سیاست هوشمندانه نوسازی پالایشگاه‌های مستهلک شده، رشد بازاریابی شبکه‌ای و تنوع بخشیدن به صادرات انرژی همگی به رشد درآمد نفتی و درآمد‌های ارزی ایران کمک کرده است. این دستاورد نشانه‌ای از توانایی ایران برای انطباق با شرایط چالش برانگیز و تعهد این کشور به دنبال کردن یک دیپلماسی مؤثر و هدفمند انرژی است.
